Jezioro Como – co warto tam zobaczyć?

JEZIORO COMO: MIĘDZY NIEBEM, GÓRAMI A WODĄ

Jezioro Como to bez wątpienia jedno z bardziej malowniczo położonych jezior w całych Alpach. Od zawsze przyciągało ludzi sztuki i tych ceniących piękne otoczenie. W ostatnich latach działa jak magnes również na VIP-ów. Zachodnie wybrzeże różni się od wschodniego – łagodnym, zielonym zboczom przeciwstawiają się skaliste fiordy. W Colico wpada do niego rzeka Adda po to, tylko aby wypłynąć w Lecco i kontynuować swój bieg przez Lombardię. Como stanowi swoistą granicę między centralną częścią Europy a światem śródziemnomorskim. Jest ono najgłębszym jeziorem we Włoszech, słynie z eleganckich willi i malowniczych zakamarków, z których można patrzeć na prawdziwy spektakl natury.

JAK DOJECHAĆ?

Poruszanie się samochodem wzdłuż jeziora bardzo łatwo może przemienić się w prawdziwą gehennę. Okoliczne drogi są wąskie i w sezonie bardzo zatłoczone. Alternatywą jest prom, który łączy niemal wszystkie miasta, miasteczka i wioski. Dokładny rozkład i obowiązujące ceny znajdziecie tutaj.

Ciekawą ofertę przygotowała Trenord – lombardzkie koleje regionalne. Z każdego miejsca w Lombardii dojedziecie pociągiem do Varenny. Co więcej, bilet pozwala na nieskrępowane poruszanie się promem między Varenną, Menaggio, Bellagio, Cadenabbią, Willą Carlotta, Tremezzo i Lenno, a za wstęp do willi Carlotta zapłacicie 9, a nie 10 €. Szczegółowe informacje znajdziecie tutaj.

POŁUDNIOWA CZĘŚĆ JEZIORA: COMO CZY LECCO?

LECCO

Na południowym krańcu jeziora znajdują się dwa miasta. Pierwsze z nich to dobrze wszystkim znane Como, drugie nazywa się Lecco. Jeśli macie niewiele czasu na zwiedzanie i musicie zdecydować, które z nich zobaczyć, wybierzcie LECCO. Wciśnięte między skaliste Alpy, na tle których wybija się charakterystyczna dzwonnica, robi niezapomniane wrażenie. Na pewno przyjemnie zapamiętacie spacer wzdłuż promenady, widok na jezioro i na przeciwległe Malgrate. Nad Lecco góruje szczyt Resegone – spektakularna góra, której piękno docenili Sthendal i Manzoni. W Lecco rzeka Adda wypływa z jeziora i wraca do swojego koryta. W najbliższej okolicy miasta rozgrywa się akcja najważniejszej włoskiej powieści “Promessi Sposi“, której autorem jest Alessandro Manzoni. Chętni mogą wybrać się na wyprawę śladami bohaterów książki.

Na centralnym placu, po prawej stronie idąc od kościoła, znajdują się przytulone do siebie dwa bary. Pierwszy z nich stawia na nowoczesność, drugi ma raczej zabytkowy wystrój. W obydwu wypijecie doskonałą kawę. Osobiście uwielbiam w tych miejscach jeść śniadanie. Jeśli natomiast macie ochotę na obiad lub kolację z pięknym widokiem weźcie pod uwagę leżące po przeciwnej stronie jeziora MALGRATE. Przy promenadzie znajduje się kilka barów i restauracji. Pamiętajcie tylko, że w niedziele bez wcześniejszej rezerwacji możecie nie znaleźć wolnego stolika.

Osteria Era Ora – cucina lariana z widokiem na Lecco

10 km za Lecco leży MANDELLO DEL LARIO gdzie od lat dwudziestych ubiegłego wieku produkowane są motocykle GUZZI. Przy fabryce znajduje się muzeum poświęcone jednośladom. Wstęp jest darmowy, ale uważajcie na godziny otwarcia. Muzeum jest czynne od poniedziałku do czwartku od 15:00 do 16:30, a w piątki i soboty od 10:00 do 18:00. Do Mandello del Lario dostaniecie się samochodem, promem i pociągiem.

COMO

COMO to największe i najbardziej znane miasto położone nad jeziorem noszącym tę samą nazwę. Słynie z produkcji wysokiej jakości jedwabiu. Urodził się tutaj światowej sławy fizyk Alessandro Volta, wynalazca prototypu baterii. W Como warto przespacerować się po zabytkowym centrum, zobaczyć neoklasycystyczną Tempio Voltiano – świątynię, w której przechowywane są cenne pamiątki związane z osobą Alessandra Volty, warto zajrzeć do Duomo i do Broletto, przejść się wzdłuż jeziora w stronę willi Olmo (niestety jezioro w Como często wylewa), można również zobaczyć Muzeum Jedwabiu. Como jest miastem bardzo chaotycznym i ciężko jest się po nim poruszać samochodem.

Amatorów pieszych wycieczek może skusić godzinny spacer do CERNOBBIO (4,8 km). Cała trasa biegnie wzdłuż jeziora, dlatego piękne widoki są gwarantowane. Do Cernobbio dostaniecie się również autem, pociągiem i promem.

FUNICOLARE COMO-BRUNATE

Dużą atrakcją jest bez wątpienia wjazd kolejką linową prowadzącą z Como do niewielkiego miasteczka BRUNATE. Rozpościera się stąd bardzo piękna panorama na jezioro i na Como. Na szczycie znajdują się eleganckie wille secesyjne, pełno tutaj barów i restauracji. Niektóre z nich dysponują tarasami widokowymi. Brunate bywa nazywane “tarasem zwróconym w stronę Alp“. Więcej na temat Brunate przeczytacie na blogu tutaj. Bilet tam i z powrotem: 5,70 € (3,10 € w jedną stronę), dzieci do lat 12 i nie wyższe niż 1,30 m nie płacą.

ŚRODKOWA CZĘŚĆ JEZIORA: BELLAGIO, VARENNA I ELEGANCKIE WILLE

BELLAGIO to najpopularniejsze miasteczko położone nad jeziorem Como. Przez cały sezon pełno w nim turystów, a języki angielski oraz niemiecki są bardziej powszechne od włoskiego. Swego czasu inspirację znajdywali tutaj ludzie sztuki, dzisiaj okolica przyciąga głównie VIP-ów, dlatego Bellagio słynie z ultra luksusowych hoteli. Największą i najpiękniejszą atrakcją są OGRODY WILLI MELZI gdzie znajdują się rozmaite drzewa oraz rośliny pochodzące z najbardziej odległych zakątków świata. Jest tam ogród angielski i ogród w stylu orientalnym, są klasycyzujące i staroegipskie rzeźby, kolorowe i pięknie pachnące kwiaty oraz przepiękne widoki. Więcej na temat willi przeczytacie na blogu tutaj.

ORRIDO DI NESSO

NESSO: obowiązkowy przystanek w drodze z Como do Bellagio. Niewielkie miasteczko jest atrakcyjne głównie ze względu na obecność “Orrido di Nesso“, czyli malowniczego wąwozu, po którym spływa wodospad i kamiennego mostku zawieszonego nad jeziorem, sięgającego najprawdopodobniej czasów rzymskich. Ujmują romantyczne zakamarki i wąskie uliczki. Ponad 340 mniej lub bardziej wygodnych schodów prowadzi w dół, gdzie ukrywa się uroczy placyk, otwierający się na wody jeziora Como. Warto przysiąść na jednym ze stopni, odpocząć i upajać się widokiem. Po lewej stronie placu stoi portyk, za nim znajduje się “ponte della Civera“, a w głębi wodospad. O Nesso i jego okolicach wspominał w swoich zapiskach Leonardo da Vinci.

Więcej informacji szukaj TUTAJ.

TREMEZZO I WILLA CARLOTTA

W Tremezzo znajduje się WILLA CARLOTTA. Już w połowie XVIII wieku została ona uznana za jedną z ważniejszych i piękniejszych rezydencji, znajdujących się nad jeziorem Como. W neoklasycystycznej willi można obejrzeć kolekcję rzeźb Antonia Canovy i Bertela Thorvaldsena oraz płótna Francesca Hayeza, a także meble z epoki, arrasy i obraz pochodzący ze szkoły Perugina. Najciekawszą częścią willi jest ogromny ogród z kwiatami i drzewami pochodzącymi z całego świata. Są wśród nich azalie, kamelie, cytrusy, palmy, bambusy, paprocie i rośliny tropikalne. W specjalnie zaaranżowanych miejscach można zorganizować piknik, a przede wszystkim upajać się cudownymi widokami na jezioro, na góry i na leżące po przeciwnej stronie Bellagio. Więcej na temat willi przeczytacie na blogu tutaj.

CADENABBIA

Cadenabbię od Tremezziny i willi Carlotty dzieli kilka kroków. Na samym początku miejscowości znajduje się największa atrakcja: przepiękna pergola porośnięta glicynią. W kwietniu odbywa się tutaj sugestywny i pachnący spektakl. Widoki rozpościerają się na willę Melzi i na Bellagio. Altana stoi przed hotelem Grand Cadenabbia. Zaraz obok znajduje się przystań skąd można dopłynąć do Bellagio i do Varenny.

MENAGGIO

MENAGGIO jest trzecią obok Varenny i Bellagio miejscowością kurortową zlokalizowaną w centralnej części jeziora Como. Tutaj również najważniejszym i najbardziej obleganym miejscem jest okolica przystani. Najprościej dostać się promem z Bellagio lub z Varenny, albo samochodem od strony Como pokonując la strada Regina del lago di Como (S.S. 340). Warto przespacerować się promenadą, odkryć zakamarki miasteczka i podziwiać widoki.

WILLA DEL BALBIANELLO

Bajeczna WILLA DEL BALBIANELLO stoi na szczycie zalesionego cypla Lavedo. Tarasowe położenie ogrodu sprawia, że przechadzając się, niemal na każdym kroku widzimy bardzo zróżnicowany krajobraz. Rezydencja wielokrotnie inspirowała filmowców. W rajskiej scenerii nakręcono niektóre sceny do filmu o przygodach agenta 007 “Casino Royale“, a także do drugiej części “Gwiezdnych Wojen“.

Osobny artykuł o willi znajdziesz tutaj.

VARENNA

Wioska leży na wschodnim wybrzeżu jeziora Como w prowincji Lecco. Krajobraz w tym miejscu jest dosyć surowy i przypomina polodowcowe fiordy. Alpejską szorstkość łagodzą przepiękne widoki rozpościerające się m.in. w stronę Bellagio. W południowej części miasta znajdują się wytworne wille. Do najelegantszych należą neoklasyczna willa dei Cipressi zaadoptowana na hotel, a także WILLA MONASTERO, czyli dawny klasztor cystersów, przekształcony w arystokratyczną posiadłość w XVI wieku, obecnie budynek stanowi własność państwa włoskiego. Największą atrakcją tej dawnej rybackiej wioski jest sugestywny spacer wzdłuż jeziora. W niektórych miejscach szlak przebiega prosto nad wodą. Więcej na temat Varenny przeczytasz na blogu tutaj.

CASTELLO DI VEZIO

Nad Varenną góruje CASTELLO DI VEZIO. Twierdza była kiedyś połączona z miasteczkiem murami, które dochodziły aż do linii brzegowej. Dzisiaj w zamku urzęduje sokolnik, hodujący drapieżne ptaki, m.in. myszołowy, sowy i sokoły. Godne uwagi są przepiękny ogród, najbardziej wysunięty na północ gaj oliwny, gdzie produkuje się oliwę z oliwek extra virgin DOP i zapierająca dech w piersiach panorama rozpościerająca się z zamkowej wieży. Do zamku można dostać się podążając szlakiem prowadzącym z Varenny (ok. 40 minut) lub z Vezio (ok. 10 minut)

Bilet wstępu: 5 € normalny, ulgowy 3 €.

ESINO LARIO – PUNKT WIDOKOWY

Jeśli macie do dyspozycji samochód, koniecznie przejedźcie się drogą SP 65 w kierunku Esino Lario – zapierające dech w piersiach pejzaże gwarantowane. Za Perledo natkniecie się na punkt widokowy, z którego widać całą środkową część jeziora – miejsce, w którym lago di Lecco łączy się z lago di Como, Castello di Vezio, Varennę, Bellagio i Tremezzo.

PÓŁNOCNA CZĘŚĆ JEZIORA: NAJPIĘKNIEJSZA WIOSKA RYBACKA, COLICO, KLASZTOR I FORTY

ORRIDO DI BELLANO

Naturalna przepaść, która powstała na skutek roztopienia się lodowca Adda przed 15 milionami lat. Przez wieki wody rzeki Pioverna rzeźbiły ogromne kotły i pieczary, które inspirowały niejednego artystę. Wyjątkowość miejsca polega na tym, że dzięki specjalnym pomostom można przespacerować się wzdłuż przepaści. Więcej na temat Orrido di Bellano przeczytasz na blogu tutaj.

Bilet wstępu: 5 € normalny, 3 € ulgowy (dzieci od 6 do 12 lat), dzieci do 5 lat wchodzą za darmo

BELLANO

Największą atrakcją Bellano jest wspomniany wyżej Orrido di Bellano. Ale i samo Bellano też jest czarujące, jak wszystko nad jeziorem Como. Miasteczko od Varenny oddalone jest o jedyne 5 km w kierunku północnym, ale w przeciwieństwie do swojej sąsiadki nawet latem pozostaje znacznie pustsze. To wielki atut, szczególnie jeśli preferujesz turystykę w stylu slow. Na miejscu znajduje się przystań, więc bez problemu można skorzystać z promu. Jest też dworzec kolejowy i całkiem spora jak na standardy Como plaża. Bellano sprawdzi się doskonale jako baza noclegowa, a sektor gastronomiczny dostarczy wielu wrażeń naszym kubkom smakowym.

CORENNO PLINIO

Corenno Plinio jest mikroskopijną wioską rybacką i wioską tysiąca schodów. Uchodzi za jedno z najpiękniejszych miejsc nad jeziorem Como. Mieszka tutaj tylko 16 osób i znajduje się jedna jedyna restauracja. Mimo niedużych rozmiarów osada ma za sobą wielką przeszłość. Do Corenno dotarli Celtowie, a później Rzymianie. W nazwie pojawia się imię związanego z okolicą Pliniusza Młodszego, urodzonego w Como polityka i pisarza. Dużym znaczeniem lokalizacja cieszyła się również w wiekach średnich. Dzisiaj jest częścią większego Dervio. Niezmiennie czaruje wykutymi w skale schodami, starym domostwem, pięknie utrzymanymi kwiatami, widokiem na Alpy i na jezioro. Nie sposób wyjechać stąd obojętnym.

Opłata za wejście na teren wioski wynosi 3€. Bilet ulgowy dla nastolatków w wieku 10-18 lat to 2€, młodsze dzieci nie płacą.

ABBAZIA DI SAN NICOLÒ DI PIONA

Klasztor ma bardzo stare korzenie. W 610 roku biskup Como ufundował w tym miejscu kaplicę poświęconą św. Justynie. Absyda znajdująca się za ołtarzem jest jej pozostałością. Między XI a XIII wiekiem wzniesiono romański kościół pod wezwaniem św. Mikołaja, trochę później powstał piękny krużganek z freskami przedstawiającymi kalendarz i podobizny niektórych świętych. Pod koniec XVIII wieku klasztor trafił w ręce prywatne, a w 1937 roku został podarowany zakonowi cystersów.

Do klasztoru można dopłynąć promem.

COLICO

Niewielkie miasteczko położone na północnym krańcu jeziora. Właśnie tutaj rzeka Adda wpływa do jeziora, a w najbliższej okolicy znajdują się dwa interesujące forty.

FORTE DI FUENTES

Fort powstał w 1603 roku na życzenie księcia Fuentes i gubernatora Mediolanu – Pedro Enriquez de Acevedo. Miał pełnić funkcję bastionu oddzielającego Państwo Mediolańskie od kantonu Gryzonia. Został zniszczony pod koniec XVIII wieku, ale strategiczne położenie fortu zostało ponownie wykorzystane podczas I Wojny Światowej.

Informacje praktyczne: w lipcu i sierpniu fort jest otwarty każdego dnia, w marcu tylko w niedziele, w kwietniu, maju, czerwcu, wrześniu i październiku w soboty i niedziele od godziny 10:00 do 17:00, we wszystkie soboty marca, w tygodniu podczas pierwszych dwóch tygodni września, w soboty i niedziele w listopadzie i od 25 do 30.XII od godziny 10:00 do 13:00. W pozostałe dni roku może zostać otwarty po wcześniejszej rezerwacji dla grup zorganizowanych. Bilet wstępu: 5 € normalny, 3 € ulgowy (dzieci od 6 do 17 lat), dzieci do 5 lat wchodzą za darmo lub 13 € normalny i 6€ ulgowy na zwiedzanie Forte di Funtes i Forte Montecchio Nord.

FORTE MONTECCHIO NORD

To najlepiej zachowana w całej Europie forteca, sięgająca czasów I Wojny Światowej. Można tutaj zobaczyć cztery nietknięte armaty, oryginalne instalacje elektryczne i opancerzenia, można również podziwiać przepiękne widoki rozpościerające się na całą okolicę. Więcej informacji na temat twierdzy znajdziesz tutaj.

Dni i godzina otwarcia: https://www.fortemontecchionord.it/orari; wizyta trwa ok. 50 minut; bilet wstępu: 9 € normalny, 5 € ulgowy (dzieci od 6 do 17 lat), dzieci do 5 lat wchodzą za darmo lub 13 € normalny i 6€ ulgowy na zwiedzanie Forte Montecchio Nord i Forte di Funtes.

KUCHNIA

Tradycyjna kuchnia okolic jeziora Como bazuje na rybach słodkowodnych. Okonie, sieje i pstrągi należą do najbardziej cenionych okazów, mniej popularne są węgorze, ukleje, szczupaki, czy karpie. Typowym daniem jest risotto con il pesce persico (risotto z okoniem), do innych klasyków zaliczyć można zuppa di pesce alla Tremezzina (zupa rybna), trote affumicate sott’olio (wędzone pstrągi w oleju), alborelle fritte (smażone ukleje) i lavarello al vino bianco (sieja w białym winie). Bardzo popularna jest polenta. Wszystkie te dania, ale i wariacje na ich temat serwują lokalne restauracje. Osobiście uwielbiam zatrzymać się gdzieś po drodze wzdłuż jeziora i delektować się delikatnym smakiem ryby.

***

Jak zawsze czekam na was na Facebooku oraz na Instagramie. Znajdziecie tam więcej ciekawostek, więcej zdjęć, po prostu więcej Włoch!

Ania