Gorgonzola – ser, który powstał przez pomyłkę

GORGONZOLA I ZWIĄZANA Z SEREM LEGENDA:

Legenda głosi, że gorgonzola powstała w wyniku pomyłki. Pewien wędrowny pasterz zatrzymał się w lombardzkim miasteczku Gorgonzola, ponieważ zapomniał zabrać ze sobą sprzętu potrzebnego do obróbki mleka przeznaczonego na sery: crescenza i quartirolo lombardo. Wpadł na pomysł, żeby zostawić zsiadające się już mleko w naczyniu i następnego dnia połączyć je ze świeżym. Niestety masy o dwóch odrębnych konsystencjach sprawiły, że do naczynia przedostało się powietrze, które doprowadziło do powstania pleśni. Rzecz działa się na początku XI wieku.

W tym miejscu zapraszam Cię do moich mediów społecznościowych. Na Facebooku i na Instagramie @podsloncemitaliiblog jestem codziennie i zamieszczam jeszcze więcej ciekawostek, zdjęć i Włoch!

JAK POWSTAJE GORGONZOLA DOP?

Uwielbiany i ceniony na całym świecie włoski ser pleśniowy produkowany jest w ponad 400 serowarniach zlokalizowanych na terenie Lombardii i Piemontu. Żeby powstała jedna forma gorgonzoli, ważąca zwyczajowo 12 kg potrzeba 100 kg pasteryzowanego mleka krowiego, do którego dodaje się żywe kultury bakterii, zsiadłe mleko, zarodniki i pędzlaki, czyli rodzaj grzybów. Po upływie trzech tygodni formy są nakłuwane za pomocą grubych igieł. Dzięki operacji do środka dostaje się powietrze umożliwiające rozwój obecnych w zsiadłym mleku kultur bakterii. W konsekwencji powstają charakterystyczne niebiesko-zielone żyłki. Proces dojrzewania trwa dwa miesiące. Wtedy wyjmuje się z formy ser, owija się go folią aluminiową i odciska pieczęć regionalną (marchio del Consorzio), a także numer serowarni. Obydwa oznakowania są gwarancją, że mamy przed sobą gorgonzolę z oznaczeniem DOP.

16 SEKRETÓW GORGONZOLI:

1. Powszechna jest opinia, że gorgonzola to ser wyjątkowo tłusty i bardzo kaloryczny. W rzeczywistości ma podobne właściwości, jak większość innych serów. 100 g gorgonzoli zawiera tyle samo cholesterolu co 70 g chudej cielęciny, pieczonych udek indyka, kurczaka bez skórki, bresaoli, czy dorady.
2. Dzięki wysokiej zawartości minerałów i witamin gorgonzola stanowi przysmak pełnowartościowy, lekkostrawny i niezawierający glutenu.
3. Naukowcy uważają gorgonzolę za psychobiotyk. Pomaga bowiem zwalczać poczucie lęku i podnosi na duchu.
4. Według badań opublikowanych przez Instytut Naukowy Weizmana w Izraelu sery pleśniowe, w tym również gorgonzola wspólnie z groszkiem, soją i kukurydzą są w czołówce produktów pomagających zapobiegać takim chorobom jak nowotwory, Alzheimer i Parkinson.
5. Consorzio per la Tutela del Formaggio Gorgonzola DOP, czyli instytucja zajmująca się ochroną Gorgonzoli zleciła natomiast przeprowadzenie badań, które udowodniły, że gorgonzola jest serem niezawierającym laktozy.
6. Wyjątkowe właściwości odżywcze gorgonzoli sprawiają, że ser doskonale sprawdza się w diecie osób cierpiących na chroniczny brak apetytu.
7. Gorgonzola pełni ważną rolę również w diecie sportowców.
8. Patronem sera jest św. Lucjusz. Jego obraz wotywny znajduje się w mediolańskim kościele San Bernardino alle Ossa. Obok świątyni w XVIII i na początku XIX wieku odbywał się targ, gdzie gorgonzola królowała wśród wszystkich produktów. Kult św. Lucjusza był silnie zakorzeniony aż do lat 70. ubiegłego wieku.
9. Gorgonzola DOP jest pozbawiona ulepszaczy i konserwantów. Obecność pestycydów, czy antybiotyków uniemożliwiłaby powstanie pleśni.
10. Gorgonzolę najlepiej przechowywać w lodówce w specjalnym pudełku na sery. Żeby charakterystyczny zapach nie przechodził na inne produkty, można zdjąć otaczającą ją skórkę i zawinąć w folię aluminiową.
11. Ser świetnie sprawdza się w duecie z surowymi warzywami, takimi jak pomidory, papryka, rzodkiewki, czy seler i z jarzynami poddanymi obróbce termicznej: z brokułami, cukinią, dynią i ziemniakami. Pasuje jako dodatek do sałat i do owoców: fig, gruszek, jabłek, kiwi, truskawek, ziarenek granatu. Można podawać go razem z orzechami i miodem akacjowym. Często występuje jako składnik risotta, makaronów i polenty.
12. Istnieją dwie odmiany gorgonzoli: dolce i piccante. Pierwsza dojrzewa dwa miesiące, jest miękka i kremowa. Pachnie delikatnie. Wyczuwalne są nuty przywołujące na myśl masło i śmietanę. Gorgonzola dolce lubi wina białe i czerwone o raczej delikatnym smaku. Gorgonzola piccante ma konsystencję bardziej zbitą i kruchą. Jej smak jest intensywny. Można ją zestawić z grzankami, orzechami, figami, gruszkami i rzodkiewkami i koniecznie z intensywnymi, czerwonymi winami, takimi jak Barolo, Barbaresco, Recioto, Amarone, czy Brunello di Montalcino.
13. Zaraz po Parmigiano reggiano i Grana padano, gorgonzola jest trzecim najważniejszym, włoskim serem spośród wszystkich produkowanych z mleka krowiego.
14. Ponad 1/3 całej produkcji gorgonzoli przeznaczona jest na eksport, głównie do Anglii, Francji i Niemiec, ale także za ocean, np. do Stanów Zjednoczonych i Japonii.
15. Gorgonzola serwowana była na Titanicu gościom pierwszej klasy.
16. W latach czterdziestych ubiegłego na trasie Novara (Piemont) – Londyn regularnie kursował pociąg towarowy. Ser podawano w najwytworniejszych restauracjach na Wyspach. Pokochał go Winston Churchill. Jako premier Wielkiej Brytanii podczas II Wojny Światowej wyznaczył specjalną, czerwoną strefę nad krainą, gdzie produkuje się gorgonzolę. Zabronił tym samym aliantom bombardowania okolicy, a przede wszystkim serowarni.

Znasz gorgonzolę? Lubisz ten ser? Nigdy go nie próbowałeś? Daj mi znać w komentarzu!

A presto!

Ania