Nowoczesny Mediolan: poznaj dzielnice Isola, Porta Garibaldi i Porta Nuova

Okolice, o których dzisiaj piszę, są mi dobrze znane. W czasach kiedy mieszkałam w centrum Mediolanu, od tych miejsc dzieliło mnie kilka kroków. Z jednej strony mamy historyczną dzielnicę “Isola” o wyrazistej tożsamości, z drugiej natomiast nowoczesne osiedle Porta Nuova postawione na terenach wcześniej słabo skomunikowanych z resztą miasta. Jest też Porta Garibaldi słynąca z nocnego życia i Cimitero Monumentale, muzeum pod otwartym niebem, o którym opowiedziałam TUTAJ. Jednym słowem dzisiaj pokażę Ci  nowoczesny Mediolan.

Dzielnica Isola

“Isola” po włosku oznacza wyspę. O oryginalnej nazwie zdecydowały dawne gospodarstwa mleczarskie, które znajdywały się właśnie tutaj i które określano terminem “isole”, a także specyficzny charakter całej okolicy, sprawiający, że była kompletnie inna od reszty miasta. Dzielnica w całym tego słowa znaczeniu zaczęła się rozwijać pod koniec XIX wieku w wyniku uruchomienia połączenia kolejowego Wenecja–Turyn–Mediolan.

Odseparowanie od miasta wpłynęło na charakter przestrzeni. Mieszanka kamienic, niewielkich sklepów i knajpek plus obecność przeróżnych stowarzyszeń o charakterze lokalnym i kulturalnym powoduje, że Isola zalicza się do najżywszych części Mediolanu. Architekturę cechuje obecność typowych kamienic z wewnętrznymi dziedzińcami i balkonami ciągnącymi się wzdłuż całych ścian. Można tutaj znaleźć sporo śladów secesji. Na Piazzale Lagosta stoi jedna z najporządniejszych kamienic robotniczych spośród wszystkich znajdujących się w mieście, wybudowana w latach 1924-1925. Sporo miejsca zajmuje zieleń i alejki, co powoduje, że w nowym układzie urbanistycznym Isola przestała być odizolowana od innych dzielnic.

Porta Garibaldi i życie nocne

Brama wybudowana w latach 1826-1828 i zaprojektowana przez Giacomo Moraglię stoi na środku Piazza XXV Aprile, obok EATALY Smeraldo. Pierwotnie monument zadedykowano Franciszkowi I Habsburgowi na pamiątkę jego wizyty w Mediolanie w 1825 roku (tak, przez pewien czas miasto było składową Cesarstwa Austrii). W 1859 roku, po zwycięstwie nad Austriakami w bitwie pod San Fermo bramę poświęcono Giuseppe Garibaldiemu. Najbliższa okolica to Corso Garibaldi, Piazza XXV Aprile i króciutkie Corso Como, będące centrum nocnego życia w mieście.

Dzielnica Porta Nuova: nowoczesny Mediolan

Plan przebudowy terenów zajmujących obszar między Porta Garibaldi, dzielnicą Isola, i dawnym dworcem Porta Nuova, zastąpionym w latach 60. przez dworzec Porta Garibaldi wprowadzono w życie w 2009 roku. Projekt przyciągnął wielu architektów światowej sławy, mających za zadanie stworzyć kompleks budynków pełniących różne funkcje: mieszkalne, handlowe, a nawet uprawne i wpleść między nie jak najwięcej zieleni, a także place, mosty i ścieżki rowerowe. Nad wszystkim czuwała zarządzająca nieruchomościami amerykańska firma Hines.

Piazza Gae Aulenti

Symbolem zabytkowego miasta jest bez wątpienia majestatyczne Duomo. Piazza Gae Aulenti reprezentuje nowoczesny Mediolan. Plac zainaugurowano 8 grudnia 2012 roku. Został zadedykowany Gaetanie Aulenti, włoskiej architekt i dekoratorce wnętrz. Wybór zdaje się symboliczny, ponieważ Aulenti była kobietą, która dzięki talentowi potrafiła wyprzedzić własną epokę i tworzyć awangardowe projekty.

Wyłożony płytami z łupka, okrągły plac jest otoczony dwoma poziomami ekologicznych daszków wykonanych z żelaza, szkła i drewna. Ułożone na nich panele dostarczają energii okolicznym wieżowcom. Pośrodku znajdują się trzy fontanny otoczone przez kamienną rzeźbę-ławę i przez portyki, pod którymi znajdują się sklepy. Po zmroku fontanny mienią się różnymi kolorami, podobnie jak instalacja “Solar Tree“. Ledowe lampy wykorzystają energię nagromadzoną za dnia.

Przy Unicredit Tower stoi rzeźba wykonana przez włoskiego artystę i nauczyciela akademickiego Alberta Garuttiego. Składa się z 23 metalowych tub barwionych mosiądzem. Monument prowadzi symboliczny dialog z otaczającą go architekturą i łączy ze sobą wszystkie trzy poziomy placu: metro, parking i powierzchnię handlową.

Torre Unicredit

Historyczna siedziba Unicredit mieściła się wcześniej przy Piazza Cordusio. Kto był w Mediolanie przed 2013 rokiem, na pewno zwrócił uwagę na zabytkowy pałac. Nowoczesny drapacz chmur zaprojektował Argentyńczyk Cesar Pelli. Szklany wieżowiec jest wysoki na 231 m i zakończony wykonanym ze spirali pinaklem (wieżyczką z iglicą), który podkreśla półokrągły kształt budynku.

Bosco Verticale

Bosco Verticale, czyli Pionowy Las oddano do użytku w 2014 roku. Apartamentowce stoją nieopodal “Giardini di Porta Nuova” i mają odpowiednio 111 m i 78 m wysokości. Zostały zaprojektowane przez Boeri Studio (Stefano Boeri, Gianandrea Barreca i Giovanni La Varra).

Autor projektu – Stefano Boeri – mówi, że są odpowiedzią na drapacze chmur wznoszone ze szkła i stali m.in. w Dubaju. Mają być też odskocznią od zanieczyszczonego przez transport i przemysł mediolańskiego powietrza. Budowlę porasta 730 drzew, 5 tys. krzaków i 11 tys. wielorocznych roślin. Wpływają znacząco na produkcję tlenu i wchłaniają szkodliwe pyłki. Gdyby te same rośliny i drzewa rosły w klasycznym, poziomym lasie, zajmowałby on powierzchnię 7000 m².

Mediolański kompleks otrzymał w 2014 roku International Highrise Award, przyznawaną cyklicznie najpiękniejszemu i najnowocześniejszemu budynkowi, znajdującemu się na świecie. Podobne apartamentowce stoją w Lozannie i w Nankin (Chiny). Niedługo pojawią się również w Paryżu, w Utrecht (Holandia) i w Liuzhou (Chiny). Na ostatnim szczycie ONZ Boeri przedstawił projekt tzw. Wielkich, zielonych murów miejskich. Miałyby zostać zrealizowane w blisko 90 miastach całego świata, od Azji po Afrykę i dostarczyć 500 ooo hektarów nowych lasów miejskich. Integralną część przedsięwzięcia stanowiłoby zalesienie 300 000 hektarów lasów naturalnych.

Torre Diamante

Ze względu na swój kształt budynek został nazwany “Diamentową Wieżą” (“Torre Diamante“). Mierzy 130 m i jest najwyższą w całych Włoszech stalową konstrukcją. Przylega do niego kilka niskich struktur, tzw. diamencików. Całość tworzy przestronną i jasną przestrzeń biurową.

Torre Diamante otrzymała certyfikat LEED GOLD, jeden z najważniejszych atestów Green Building Council przyznawanych budynkom zaprojektowanym ze szczególną dbałością o ochronę środowiska.

Palazzo Lombardia

Postawienie wielkiego kompleksu, będącego siedzibą Regionu Lombardia to jeden z najistotniejszych zabiegów podczas całego procesu przebudowy obszaru rozciągającego się między Porta Garibaldi, dzielnicą Isola i dawnym dworcem Porta Nuova. Projekt zrealizowano w latach 2007-2010. Konstrukcja formą nawiązuje do szczytów lombardzkich Alp. Na całość składają się wysoka na 161 m wieża i cztery niższe krzywo stojące budynki. Palazzo Lombardia to nie tylko biura, ale także przestrzenie wystawowe, handlowe, sale kongresowe, archiwa, biblioteki i ogrody. Pośrodku znajduje się “Piazza Città di Lombardia“, czyli największy zadaszony plac Europy.

W 2012 roku budowla została wyróżniona nagrodą International Highrise Award (patrz Bosco Verticale). W niektóre dni roku po dokonaniu wcześniejszej rezerwacji każdy chętny może wjechać windą na ostatnie piętro wieży i podziwiać panoramę miasta. Więcej informacji znajduje się w LINKU.

Cimitero Monumentale, muzeum pod otwartym niebem

Kończąc spacer po nowoczesnym Mediolanie, nie wolno pominąć Cimitero Monumentale. Jest on swoistym muzeum pod otwartym niebem. Wystarczy pomyśleć, że nagrobki wykonywali najważniejsi rzeźbiarze minionych epok, interpretując trudny temat śmierci. Wbrew temu, co można pomyśleć, cmentarz wcale nie jest miejscem posępnym. Został podzielony na trzy części przeznaczone odpowiednio dla katolików, Żydów i laików. Swoje grobowce mają tutaj Alessandro Manzoni, Giuseppe Verdi i rodzina Campari. Już z daleka widać monumentalne Famedio, czyli Panteon dedykowany zasłużonym osobistościom. Budynek wyróżnia neogotycki styl.

Obszerniejszy artykuł na temat Cimitero Monumentale znajduje się TUTAJ.

Jeśli zainteresował Cię mój przewodnik “Nowoczesny Mediolan”, zajrzyj do artykułu “Spacer śladami mediolańskiej secesji” (LINK) i do zakładki “Mediolan” (LINK).

Zrobisz mi przyjemność, jeśli rezerwując, skorzystasz z mojego linka afiliacyjnego (TUTAJ). Cena pozostanie niezmienna, ja natomiast dostanę prowizję. Dzięki!

Alla prossima!

Ania

P.S. Jeśli spodobał Ci się ten wpis albo masz jakieś pytanie, zostaw pod tekstem komentarz. Pamiętaj też, że czekam na Ciebie na Facebooku oraz na Instagramie. Jestem tam codziennie i zamieszczam jeszcze więcej włoskich ciekawostek oraz zdjęć.