Werona

Werona budzi na całym świecie jedno proste skojarzenie – Romeo i Julia. Najprawdopodobniej jest to zasadniczy powód, dla którego większość turystów przyjeżdża do miasta. Obowiązkowa wizyta śladami Szekspira, a więc w domu rodzinnym Julii oraz pamiątkowe zdjęcie ze statuą nieszczęśliwej kochanki mogą stać się doskonałym pretekstem do odkrycia innych precjozów miasta, o czym postaram się Was przekonać.

Przede wszystkim Werona położona jest w bardzo dogodnym miejscu, bo na skrzyżowaniu ważnych, północno-włoskich szlaków komunikacyjnych. Nietrudno tutaj dotrzeć letnikom odpoczywającym nad jeziorem Garda i narciarzom szusującym w górach Trydentu. Niedaleko położone są Wenecja, Padwa, Vicenza i Mediolan. Każdy kto z jakichś przyczyn znajduje się w jednym z tych miejsc, bez większych problemów może porwać się na jednodniową wycieczkę i poznać miasto od strony sztuki, muzyki, teatru, doskonałych win i wybornej kuchni regionalnej.

Werona ma długą i bogatą historię, co w przypadku miast i miasteczek włoskich dziwić nie powinno. Osada istniała już w czasach prehistorycznych, później, w czasach przedrzymskich, rezydowali tutaj Galowie Cenomańscy. Po opanowaniu regionu przez Rzym stała się ważnym i dobrze prosperującym ośrodkiem, przez który przebiegały kluczowe rzymskie drogi. Patrycjusze budowali okazałe wille, a ślady tamtej epoki są ciągle widoczne. Most Ponte Pietra, łuk triumfalny Arco dei Gavi, dwie bramy miejskie Porta Borsari i Porta Leoni, Arena di Verona, czyli amfiteatr, resztki teatru i w końcu tzw. “Werona Podziemna” (Verona sotterranea), skrywająca pozostałości Kapitolu, brukowanych ulic, warsztatów, domów oraz fragmenty mozaik na pewno mogą być doskonałą lekcją, pozwalającą zrozumieć charakterystykę rzymskiej urbanistyki. Naturalnie w Weronie widoczne są również resztki dawnych murów obronnych, można odtworzyć kształt forum (Piazza delle Erbe) i cardo z decumanusem, tj. dwóch najważniejszych arterii każdego rzymskiego miasta.

Po upadku Cesarstwa Rzymskiego Półwysep Apeniński zalały hordy barbarzyńców, jednak Werona wyszła cało z owych niszczycielskich najazdów. Raz jeszcze strategiczne położenie przesądziło o fortunnym losie miasta.  Ponowny rozkwit polityczno – architektoniczny nastąpił między XI a XIII wiekiem, kiedy to, za sprawą rodu Scaglierich, stało się ono jednym z najpotężniejszych ośrodków książęcych na północy półwyspu. Po tamtych czasach zachowały się liczne zabytki romańskie (np. katedra San Zeno i kościół San Fermo) i gotyckie (kościół San Fermo, Palazzo della Ragione – siedziba Muzeum Sztuki Współczesnej, tzw. Dom oraz Grobowiec Julii, Castelvecchio – pałac rodu Scaglierich) oraz paleochrześcijańska krypta San Nazaro e Celso i jeden z najstarszych kościołów w Wenecji Euganejskiej (Santa Tauteria e Tosca).

W pierwszych latach XV wieku Werona stracić miała swoją niepodległość, dostając się pod bezpośrednie panowanie Republiki Wenecji, która w zamian zapewniła prosperity ekonomiczną. Z tamtych czasów pochodzą charakterystyczne statuetki skrzydlatych lwów z Placu św. Marka. W sztuce tymczasem zapanował renesans, którego świadectwa zostawiły dzieła Andrea Mantegni (Duomo, San Zeno, Pinacoteca di Castelvecchio) i Paolo Veronese (Pinacoteca di Castelvecchio, San Giorgio in Braida, Sant’Anastasia, San Paolo).

Po kongresie wiedeńskim w 1815 roku miasto, podobnie jak całą północną część dzisiejszej Italii, przyłączono do Cesarstwa Austriackiego  i stało się ono stolicą regionu. W roku 1866, po licznych walkach, zostało wcielone w skład nowo powstałego państwa – Włochy.

Skoro jednak sława Werony opiera się głównie na poemacie Szekspira, to warto zadać sobie pytanie, co w tej legendzie jest prawdziwe. Wiadomo na pewno, że w wieku XIII, w fortecy która jest nazywana Domem Romea żyła rodzina Montecchich. Dante Alighieri, który spory kawałek życia spędził  właśnie tutaj, w VI Pieśni “Czyśćca” wymienia nazwiska Montecchi i Capelletti. Poza tym zidentyfikowane zostały herby obydwu rodów, a tragiczna historia była znana nie tylko we Włoszech, ale i w Europie na długo przed Szekspirem. Zachowały się inne jej wersje pisane, z pewnością istniały także ustne.

Charakterystyczny dla okolic Werony jest marmur Rosso Antico wydobywany w pobliskich kamieniołomach już w starożytności i powszechnie używany do wykonania luksusowych przedmiotów i dekoracyjnych motywów architektonicznych. W rzeczywistości jest to jedynie wapień, jednak trzeba pamiętać, że antyk wszystkie kolorowe i cenne skały nazywał marmurami.

Przez cały sezon letni w Arena di Verona odbywają się liczne spektakle. Można wybierać między klasyką (opera i balet), a współczesnością (koncerty). Więcej informacji znajdziecie tutaj: www.arena.it

Kuchnia Werony różni się znacząco od tego, co na świecie przyjęto uważać za klasykę włoskiego stołu. Typowe są risotta oraz polenta, nie zaś makaron. Popularne są także ryby, jednak wcale nie morskie, a te łowione w jeziorze Garda. Oprócz ryżu – odmiana vialone nano – uprawia się brzoskwinie, czereśnie i kasztany, a produkuje delikatną oliwę oraz ser Monte Veronese.

Terytorium Werony rozciąga się między jeziorem Garda, a rejonem Soave i od niepamiętnych już czasów jest miejscem produkcji doskonałych win Valpolicella, Soave, Custoza, Bardolino, Lugana oraz Durello. Korzystając z okazji odsyłam do mojego posta o winnych opowieściach z przepisem na risotto z winem Amarone. W kwietniu organizowane się w mieście najważniejsze targi włoskich win Vinitaly.

***

Do zobaczenia Pod Słońcem Italii, także na Facebooku oraz na Instagramie.

Ania